Juridisch vorm geven aan Het Nieuwe Werken

Wat zijn de trends in het personeelsmanagement? Hoe zullen bedrijven en werknemers zich in deze veranderende tijden arbeidsrechtelijk tot elkaar gaan verhouden? Hoe ziet Het Nieuwe Werken er in de toekomst uit en hoe kunnen we dat juridisch vorm geven?

Deze vragen stonden centraal tijdens het internationale congres, dat ik bijwoonde, met de welluidende titel: “The changing world of work: Responding to the challenges of the 21st century from a global and en EU perspective.” Dit congres werd gehouden op 14 en 15 april 2011 in Brussel door de International Bar Association. Naar voren kwam dat veel bedrijven worstelen met actuele thema’s zoals de invloed van moderne technologie op de verhoudingen op de werkvloer (denk aan het gebruik van sociale media) en lastige vragen over beloningsstructuren, het vormgeven van opleidingen, loopbaanplanning, werving en selectie, gelijke beloningen van mannen en vrouwen, internationale regelgevingen, medezeggenschap en toenemende beroepsziektes zoals stress en burn out. Kortom: Hoe kun je als bedrijf aan Het Nieuwe Werken juridisch vorm geven?

Worstelingen

Waar alle deelnemende arbeidsrecht advocaten en HRM-managers het over eens zijn, is dat bij het oplossen van hedendaagse kwesties op de werkvloer de productiviteit, effectiviteit en tevredenheid van personeel leidend moeten zijn. Er is toenemende bewustzijn dat huidige beloningsstructuren vaak niet voldoen, zoals bonusafspraken, en dat interne begeleiding en opleidingen vaak fors te kort schieten. Het streven naar gelijke beloning tussen mannen en vrouwen en het doorbreken van het beruchte glazen plafond boeken onvoldoende vooruitgang, evenmin als het kunnen bieden van een gezond evenwicht tussen werk en privéleven. Niet voor niets worstelen veel bedrijven met het aannemen en vast houden van goed personeel. Ook is het de vraag of er voldoende rechtsbescherming is om de toename van moderne beroepsziektes zoals overspannenheid voor te blijven. Voor bedrijven ligt een forse uitdaging om intern tot bevredigend personeelsbeleid over al deze kwesties te komen.

Nieuwe economische orde

Het Global Employment Institute (GEI) van de International Bar Association heeft een onderzoek gedaan naar de belangrijkste juridische knelpunten die zich naar verwachting in het komende decennium in het personeelsmanagement zullen voordoen. Aanleiding voor dit onderzoek zijn de sterke maatschappelijke veranderingen, zoals de naschokken van de economische crisis, de toenemende globalisering, de voortsnellende IT-innovaties, de nieuwe economische orde en opkomende economische grootmachten als Brazilië, China en India.

Het GEI heeft HR managers in 22 landen gevraagd naar de in hun ogen belangrijkste knelpunten voor de komende 10 jaren. Met kop en schouders zijn in hun ogen de meest relevante knelpunten gelegen in grensoverschrijdende ondernemingsactiviteiten, zoals reorganisaties, outsourcing, insourcing, fusies en overnames. Dit hangt samen met de verwachte intensivering van grensoverschrijdende handel en de wijze waarop vooral multinationals hierop zullen inspelen.

In volgorde van relevantie benoemen de HR managers verder ondermeer:

• het zorgdragen voor een evenwichtig balans tussen werk en privé teneinde talenten te kunnen aantrekken en behouden;
• de confrontatie van hrm-strategieën met toenemende internationaalrechtelijke arbeidsrechtelijke regelgevingen;
• het tegengaan van discriminatie (zoals wegens geslacht, leeftijd en religie) en de invloed daarvan op de vestiging van (wereldwijde) ondernemingsculturen;
• de opkomst van een nieuwe netwerkende generatie werknemers en de beperkingen van doorlopende communicatie op de werkplek (zoals het gebruik van internet en sociale netwerken).
• de noodzaak van een visie op nieuwe manieren om werknemersparticipatie en collectieve onderhandelingen vorm te geven.