Gemeentelijk hoofddoekjesverbod is onuitvoerbaar
PVV Almere wil iedereen met hoofddoekjes uit de gemeentelijke gebouwen kunnen weren. Ook wil zij geen gemeentelijke subsidie meer verstrekken aan instellingen die mensen met hoofddoekjes toelaten. Een flink deel van de Nederlandse bevolking lijkt dit een weinig aantrekkelijk standpunt te vinden. Belangrijk is echter eveneens dat het idee ook in juridisch opzicht zeer ondoordacht is.
Het dragen van hoofddoekjes als geloofsuiting is een grondwettelijke toegekende vrijheid. Zowel in het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens, als in onze Grondwet als in de Algemene Wet Gelijke Behandeling is vastgelegd dat het verboden is onderscheid te maken wegens godsdienst en levensovertuiging. Hieraan is verbonden het wettelijk verbod om te intimideren.
Binnen dit wettelijk kader hebben rechters en het College Gelijke Behandeling regelmatig uitspraken gedaan over de grenzen. Samengevat komen deze erop neer dat het verboden is groepen van mensen categorisch uit te sluiten. Alleen bij zeer zwaarwegende redenen kan hierop een uitzondering worden gemaakt. Denk aan hygiëne en veiligheid. Dat moeten dan wel geloofwaardige redenen zijn en ze moeten consequent worden toegepast. Een gezichtsbedekkende sluier mag verboden worden als non-verbale communicatie is vereist.
Het idee om hoofddoekjes in overheidsgebouwen te verbieden is ronduit ondoordacht. Niet alleen zou de gemeente Almere hierdoor wetgeving creëren die flagrant in strijd is met hogere landelijke en Europese regelgeving. Bovendien zou de lokale overheid maatschappelijk het verkeerde voorbeeld geven als ze werkelijk de wet wil ovetreden. PVV Almere roept dus feitelijk op tot maatschappelijke onrust.
Het verbieden van hoofddoekjes zal echter ook met zich meebrengen dat onmogelijke handhavingsproblemen ontstaan. Het breed geaccepteerd dragen van regenkapjes om het haarkapsel te beschermen valt er dan ook onder. En mag Lady Gaga zich dan nog wel met haar pruiken in Nederland vertonen? Met andere woorden: Wat behoort tot de Nederlandse cultuur en hoe denkt PVV dat te bepalen? Ook ben ik nieuwsgierig naar waar PVV Almere de mankracht en dus het belastinggeld vandaan haalt die nodig zijn om de naleving van zo’n verbod te controleren en te bestraffen.
Afgezien van het feit dat PVV Almere oproept tot het overtreden van de wet, is het idee van het hoofddoekjesverbod ook verwerpelijk omdat er geen goede reden met brede maatschappelijke draagvlak voor is te geven. Iedereen die om wat voor reden ook een hoofddoekje draagt zal zich door het verbod uitsluitend gediscrimineerd en geïntimideerd voelen. We doen dan aan ijskoude maatschappelijke uitsluiting. Dat is wél wezensvreemd aan onze Nederlandse cultuur, waarin van oudsher voor alle geloofs- en levensovertuigingen plaats is.
Dit opiniestuk is op 2 maart 2011 gepubliceerd in Financieel Dagblad, Volkskrant en Eindhovens Dagblad.