Het bedingen en opstellen van een concurrentiebeding in het arbeidscontract is voor veel werkgevers van levensbelang. Werknemers op sleutelposities kunnen immers kennis krijgen van bedrijfsgevoelige informatie. Het is dan ook volkomen legitiem dat je als ondernemer je bedrijfsvoering hiertegen wenst te beschermen.
In de wet (art. 7:653 BW) is expliciet de mogelijkheid gefaciliteerd om met werknemers een concurrentiebeding in het arbeidscontract overeen te komen. Wel stelt de wet hieraan voorwaarden en beperkingen. Je mag deze enkel aangaan met meerderjarige werknemers. Ook dient deze schriftelijk te zijn vastgelegd.
Concurrentiebeding in arbeidscontract voor bepaalde tijd
Een nieuwe voorwaarde die in de wet is vastgelegd is dat het concurrentiebeding alleen mag worden aangegaan in de arbeidscontract voor onbepaalde tijd. Van dit beginsel mag worden afgeweken in arbeidscontracten voor bepaalde tijd, mits hierbij een schriftelijke motivering is opgenomen waaruit blijkt dat het beding voor de werkgever noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijf- of dienstbelangen.
Blijkens de wetsgeschiedenis worden hoge eisen gesteld aan deze motivering: “in het beding zelf dient gemotiveerd te worden welke bedrijf- of dienstbelangen het betreft en waarom die een concurrentiebeding vereisen. Dit noopt de werkgever tot een concrete afweging en voorkomt daarmee een rechtvaardig gebruik van het beding”.
Zwaarwegende bedrijfs- en dienstbelangen
In de praktijk kunnen zwaarwegende bedrijf- en dienstbelangen onder meer bestaan uit het zonder toestemming van werkgever overnemen van één of meerdere accounts/klanten en/of medewerkers van werkgever na uitdiensttreding, aangezien die een directe negatieve uitwerking kunnen hebben op de omzet en winstmarge van werkgever en daarmee de organisatie van werkgever in gevaar kunnen brengen.
Ook kunnen deze zwaarwegende belangen bestaan uit het feit dat de werknemer tijdens het verrichten van werkzaamheden bij werkgever intensief kennis zal nemen van de onderscheidende visie, missie en marktpositie met bijbehorende statistieke gegevens van werkgever waarop werkgever zijn omzet en winst baseert. Door het aangaan van het overeengekomen concurrentieverbod wordt voorkomen dat werkgever zijn voorsprong in zijn marktpositie, waarop de gehele organisatie en bedrijfsvoering drijft, in gevaar gebracht kan worden.
Het verbod op nevenwerkzaamheden
In het verlengde van het concurrentiebeding ligt tegenwoordig het verbod op nevenwerkzaamheden. Ook aan zo'n verbod zijn tegenwoordig wettelijke beperkingen gesteld. Zie art. 7:653a BW. Een verbod op nevenwerkzaamheden is alleen nog toegestaan bij een objectieve reden. Aan de formulering van een waterdicht verbod op nevenwerkzaamheden in het arbeidscontract worden dan ook eveneens hoge juridische eisen gesteld.
Lees ook: Het verbod op nevenwerkzaamheden - De reikwijdte en de uitzonderingen
Fouten met concurrentiebeding
In de praktijk zien wij dat werkgevers veel slordige fouten maken rond het aangaan van het concurrentiebeding. Zo is deze vaak veel te algemeen omschreven. Wij adviseren daarentegen de omschrijving van het concurrentiebeding zoveel mogelijk aan te sluiten bij de functie van de werknemer en het benoemen van de specifieke branches die als concurrerend worden beschouwd.
Vaak voldoet ook evenmin het boetebeding aan de wettelijk gestelde randvoorwaarden dat niet gelijktijdig zowel de boete als schadevergoeding kan worden gevorderd. Verder wijzen wij erop dat een concurrentiebeding nauw dient aan te sluiten bij de functieomschrijving. Daarnaast is het zeer verstandig als eveneens een geheimhoudingsbeding wordt opgenomen, evenals een relatiebeding. Je staat dan aanzienlijk sterker in geval van een onverhoopt vertrek van een sleutelmedewerker.
Concurrentiebeding bij functiewijziging
Tot slot is het zeer aan te bevelen dat je het sluiten van een concurrentiebeding expliciet herhaalt zodra de werknemer een nieuwe, hogere functie aanvaart. Uit de rechtspraak volgt namelijk dat werkgevers vaak geen beroep meer kunnen doen op een concurrentiebeding indien dit bij een functiewijziging zwaarder is gaan drukken zonder dat dit opnieuw overeen is gekomen.
Mogelijkheid tot vernietiging of matiging concurrentiebeding
Een werknemer die onder een concurrentiebeding uit wil of wil omzeilen, heeft daarvoor enkele wettelijke instrumenten. In de eerste plaats kan hij de vernietiging inroepen indien het concurrentiebeding niet aan de daartoe gestelde wettelijke vereisten voldoet. Daarnaast kan hij de rechter vragen om het concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk te vernietigen indien de werknemer door dat beding onbillijk wordt benadeeld doordat deze niet in verhouding staat tot het beschermd belang van de werkgever. Voor meer informatie, zie ons artikel: arbeidsconflict vanwege concurrentiebeding.
Lees ook: Concurrentiebeding vernietigen of matigen
Download nu GRATIS het E-Boek "De Toeters en Bellen van het Arbeidscontract"
Wil je meer weten waarop je moet letten bij het opstellen van arbeidscontracten? Of ben je van plan je personeelsbestand uit te breiden en te professionaliseren? Download dan nu gratis en vrijblijvend het populaire E-Boek "De Toeters en Bellen van het Arbeidscontract". In deze Ultieme Gids voor HR en MKB deelt arbeidsrechtadvocaat, ADR-mediator en ICR-coach mr. Marco Swart graag met jou meer dan 20 jaar specialistische kennis en praktijkervaring met het opstellen en uitonderhandelen van arbeidscontracten.
Klik hier en download nu gratis deze populaire praktische Gids over Arbeidscontracten
Concurrentiebeding opstellen is maatwerk
Uit het vorengaande kun je opmaken dat het opnemen van een concurrentiebeding in een arbeidscontract steeds maatwerk is. Je staat bij vertrekkende medewerkers onderhandelingstechnisch aanzienlijk sterker indien je aan het opstellen en de formulering van dit beding zorgvuldige aandacht heeft besteed en alle ins en outs heeft doordacht. Zowel bij het opstellen en formuleren van het concurrentiebeding als bij dreigende arbeidsconflicten met vertrekkende medewerkers staan wij je met onze specialistische kennis en uitgebreide ervaring graag met raad en daad terzijde.
Lees ook ons aanbod: Arbeidscontract laten opstellen