Een werkgever die zijn pensioenbijdrage aan de werknemer eenzijdig wil wijzigen is gebonden aan dezelfde restricties als het geval is bij eenzijdige wijziging van primaire arbeidsvoorwaarden. De (verbintenisrechtelijke) hoofdregel luidt dat de werkgever in beginsel die primaire arbeidsvoorwaarden niet mag wijzigen zonder instemming van de werknemer. Let op dat voor instemming van de werknemer tot wijziging van de met de werkgever overeengekomen pensioenaanbod tevens de instemming nodig is van de echtgenote van de werknemer. Dit is bevestigd door de Rb. Haarlem d.d. 10 december 1998 en 12 mei 1998, PJ 1998, nr. 40.

Art. 7:613 BW biedt de werkgever de mogelijkheid schriftelijk met de werknemer overeen te komen dat de werkgever de overeengekomen arbeidsvoorwaarden eenzijdig mag wijzigen. Hieraan is evenwel de beperking verbonden dat de werkgever bij een dergelijke wijziging "een zodanig zwaarwichtig belang heeft dat het belang van de werknemer dat door de wijziging zou worden geschaad daardoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken". De werkgever die in het bijzonder zijn aanbod tot het bijdragen in de pensioenregeling ten nadele van de werknemer wil wijzigen is daarnaast gebonden aan art. 2, lid 7 PSW: "Indien een werkgever zich bij hetaanbod de bevoegdheid tot vermindering of beëindiging van zijn bijdrage aan de pensioenregeling heeft voorbehouden, is hij verplicht van dit voorbehoud schriftelijk mededeling te doen aan degene aan wie hij de uitvoering van het pensioenaanbod heeft toevertrouwd. Hij kan dit voorbehoud slechts maken voor het geval van een ingrijpende wijziging van omstandigheden. Wanneer hij voornemens is tot uitoefening van de bevoegdheid op grond van dit voorbehoud over te gaan, deelt hij dit onverwijld schriftelijk mede aan degene aan wie hij de uitvoering van het pensioenaanbod heeft toevertrouwd, alsmede aan degenen wier pensioen of aanspraak op pensioen daardoor wordt getroffen."

Let op dat de OR in ieder geval op grond van art. 27 WOR, maar ook vaak krachtens het toepasselijke pensioenreglement het instemmingsrecht heeft bij door de werkgever voorgestelde wijzigingen van pensioenregelingen die verzekerd zijn (lees ook: Alles wat je moet weten over Medezeggenschap en de Ondernemingsraad). Deze instemming treedt evenwel niet in de plaats van de individuele instemming. Zie Rb. Middelburg d.d. 31 oktober 2002, nr. 1715/2002. Wel kan deze de noodzaak tot wijziging onderstrepen.

Derden kunnen de pensioenregeling ook wijzigen. Denk aan CAO-partijen. Niet cao-personeel is daarentegen aan tussen cao-partijen getroffen wijzigingen in pensioenregelingen niet gebonden. Zie Rb. Middelburg d.d. 31 oktober 2002, nr. 1715/2002. Het pensioenfonds zelf is gerechtigd het toepasselijke pensioenreglement te wijzigen. Die bevoegdheid is haar toegekend krachtens art. 7, lid 1 sub i PSW. De wettelijke restrictie die hieraan is gesteld is dat "de financiële toestand van het fonds daartoe aanleiding geeft".

Of de pensioenuitvoerder het indexeren van het opgebouwde pensioen mag wijzigen, hangt af van de mate waarin hij zich het recht van indexeren in het pensioenreglement heeft voorbehouden. Beoordeeld moet worden of de pensioenuitvoerder een voorwaardelijke indexering heeft toegezegd dan wel een onvoorwaardelijke. Alleen een onvoorwaardelijke indexering is een verworven recht waaraan niet zondermeer door de pensioenuitvoerder mag worden getornd.